Opublikowano Dodaj komentarz

Siewca śmierci sijač smrti i grób serbskiego żołnierza

siewca śmierci

Siewca śmierci to karabin. W jaki sposób go znalazłem?

siewca śmierci
 
W 2007 roku jechałem tą drogą w strugach deszczu i z zapadającym zmrokiem z prawej strony samochodu. Na ułamek sekundy mignęła mi sylwetka żołnierza na cmentarzu. Oczywiście pomnik – nie miałem wątpliwości. Wtedy wydawało mi się, że w ręku trzymał pepeszę. W tym roku sprawdziłem – to nie sowiecki produkt sowieckich fabryk zbrojeniowych. To „sijač smrti”, czyli siewca śmierci, jak potocznie nazywano jugosłowiańską Zastawę M84 (LINK).
 

siewca śmierci

 
 
Cmentarz leży przy drodze M17 z Šamca nad Sawą przy granicy bośniacko-chorwackiej do Doboju, 14 km na zachód od Modričy. Teraz znowu pogoda nie pozwoliła mi się dłużej przyjrzeć nekropolii. Temperatura przekraczała 35 stopni. Wieczorem byłem jeszcze w Polsce, spałem trzy godziny na parkingu na węgierskiej autostradzie, nie zdążyłem jeszcze dostosować odzieży do zmiany klimatu. Bałkany są gorące. Długie spodnie dodatkowo podgrzewały całe ciało, zdążyłem poczytać napisy na kilku nagrobkach, zrobić kilka zdjęć i zadumać się na pięć sekund.

 

bośnia y

 
 
W grobie spoczywa 25-letni Marko Žarić, członek antydywersyjnego oddziału „Vučijački orlovi„, czyli Orłów z Vučijača.
 
 
 
bośnia
 
Człowiek zginął w 1994 roku podczas wojny domowej w Bośni. Należał do VRS, czy Wojska Republiki Serbskiej.
Napis na epitafium głosi, że
„Ja sam svoju krv prolio, dušmani mi po njoj gaze, tijelo moje ovde leži, orlovi ga vječno paze”,
czyli w swobodnym tłumaczeniu: Przelałem swoją krew, przeciwnicy po niej chodzą, ciało moje tutaj leży, a orły go wiecznie będą strzec.
 

bośnia 4

 
 
Siewca śmierci – zastawa M84 produkowana była w Kragujevacu na licencji rosyjskiego PKM. Kaliber broni wynosi 7,62 mm. Ponury przydomek karabin zyskał podczas wojny domowej na Bałkanach ze względu na szybkostrzelność. Pluje ogniem z prędkością 800 naboi na minutę, a ich celny zasięg wynosi kilometr.
Film o M84 – LINK.
 
Polecam moją książkę – przewodnik po Serbii    OPIS    GDZIE KUPIĆ?
 

 

Opublikowano Dodaj komentarz

Czarnogóra atrakcje na plaży – dzisiaj to frula

Czarnogóra atrakcje na plaży
Czarnogóra atrakcje na plaży w Buljaricy – to nie tylko joga, kamienisty, ale nie skalisty brzeg, to także muzyka w moim jajcarskim, mało poważnym wykonaniu.

Czarnogóra atrakcje na plaży
Czarnogóra atrakcje na plaży mogą zaskoczyć porannych spacerowiczów.

Kontynuuję moją tradycję pereformancu.
Frula pochodząca z małej wioseczki w Bośni przemierza ze mną nie tylko Bałkany. Leży sobie spokojnie w moim plecaku, a gdy spostrzegę piękne okoliczności przyrody – wyciągam ją i wykonuję utwór. Może kiedyś nauczę się naprawdę coś na niej grać?
A może ten freestajlowy jazz bardziej pasuje do chwili?

O plaży w Buljaricy pisałem już wcześniej w tym miejscu: LINK

Czarnogóra atrakcje na plaży w czerwcu

Oczywiście proszę nie brać poważnie moich wygłupów. Zawsze podchodziłem na luzie do pewnych spraw. Dlatego też nigdy nie było dla mnie problemem, że szokuję przechodniów, sztywniaków, ludzi w moim lub starszym wieku.

Na plażę w Buljaricy przychodziliśmy wcześnie rano. Panowała końcówka czerwca. Było pusto. Prawie pusto. Trochę więcej ludzi gromadziło się w pobliżu końcówki ulicy doprowadzającej do morza i będącej zarazem skupiskiem kilku budek i baru. Dwieście metrów dalej w stronę południową robiło się luźniej, a jeszcze kilkaset metrów dalej ludzie czuli się na tyle swobodnie, że zrzucali ubrania i zostawali golasami.

Uwagi do kwatery

Do Buljaricy przyjechaliśmy w niedzielę. Myśleliśmy, że będzie fatalnie, bo wszędzie panował tłok, mnóstwo ludzi i samochodów. Okazało się jednak, że to oczywiście wynik niedzieli. Mieszkańcy Podgoricy tłumnie ruszyli nad Adriatyk na weekendowy wypoczyn. Wieczorem zapanowała pustka.

W miejscowości tej spędziliśmy tydzień. Mieszkaliśmy u miejscowego poety. Było klimatycznie, chociaż dziewczynom się tu nie podobało, głównie z powodu brudu. Lokal wynajmowaliśmy z airbnb. Na miejscu okazało się, że jeden z pokoi, który miał być nasz, został wynajęty jakimś Rosjanom. Hmmm… I druga sprawa. Woda w kranach. Gorąca. Tak bardzo, ze się dwa razy nieźle oparzyliśmy, gdy odkręciliśmy kurek na ciepłą wodę.

burek na śniadaniePolecam moją książkę-przewodnik o współczesnej Serbii – „Burek na śniadanie„. Gdzie ją można kupić? CENEO

Opublikowano 2 komentarze

Czarnogóra droga Kotor Cetinje – najładniejsza trasa

Czarnogóra droga Kotor Cetinje

Czarnogóra droga Kotor Cetinje
Czarnogóra droga Kotor Cetinje to absolutne „must see” w tym kraju.

Uwielbiam drogi w górach za ich stromizny, podjazdy, wąskość, miliony zakrętów i cudowne widoki za każdym łukiem. Trochę już ich zaliczyłem.
Moje TOP3 to:
– Droga na sv. Jure w masywie Biokowo w Chorwacji nad Makarską.
– Transalpina w Rumunii
– Cisalpina w Rumunii.
Teraz dochodzi czwarta ciekawa droga – z Kotoru do Cetinje w Czarnogórze.

Czarnogóra droga Kotor Cetinje

Droga P1 zaczyna się na przełęczy nad Kotorem jadąc od Budvy starą drogą (omijając tunel).

Czarnogóra atrakcje

Oczywiście nawigacja nie oszalała. Przed nami droga przez jelito cienkie. Pokonać musimy 25 zakrętów o 180 stopni. Z 200 metrów nad poziomem morza wjeżdżamy na niecały tysiąc.

Czarnogóra co polecacie

Czarnogóra droga Kotor Cetinje – skala trudności

Droga nie jest trudna do przejechania zwykłą osobówką. Jest szeroka, podjazdy nie są wymagające, śmiało można sunąć na dwójce.

kotor cetinje

Trochę gorzej mogą mieć autobusy, ich kierowcy muszą się więcej namachać rękoma.

czarnogóra jak dojechać

Nie ma też dramatycznych przepaści. W kilku miejscach znajdują się punkty widokowe, zwykłe zakręty z poboczem, nowo budowane knajpki, czy też stare budki z lokalnymi smakołykami. Dlatego pokonanie tej trasy zajmuje więcej czasu niż pokazuje nawigacja.

Czarnogóra drogi

Wszystkie zakręty są ponumerowane.

czarnogóra droga z kotoru

Co mówi mapa?

Dopiero w takim miejscu widać, ile kierowca musi się nakręcić, żeby trzymać się drogi.

czarnogóra mapa

Zakrętów jest tu prawie tyle co na boliwijskiej Drodze Śmierci ;).

czarnogóra widoki

Dla takich widoków warto pojechać na górę. Boka Kotorska, jeden z najsłynniejszych widoków na Bałkanach, leży daleko w dole. Z góry widać też lotnisko w Tivacie, startujące tam samoloty, widać też wyjście z Boki Kotorskiej na pełen Adriatyk.

montenegro atrakcje

Za tym tunelem kończą się podjazdy. Powolutku wjeżdża się do Njeguši. Tam urodził się czarnogórski bohater narodowy (o tej wsi napiszę kiedy indziej). W prawo skręca się na nieco węższą drogę na Lovcen, jest to najkrótsza trasa z Kotoru na narodową górę Czarnogórców.
Inna ciekawa droga na Balkanach – w Albanii – OPIS.
Czarnogóra droga Kotor Cetinje – warto chyba wybrać się tam na przejażdżkę? Ta trasa to niewątpliwie wyzwanie dla zmotoryzowanych, a zwłaszcza dla motocyklistów.
burek na śniadanie
Polecam moją książkę – przewodnik po Serbii.    OPIS   i   GDZIE KUPIĆ?
Opublikowano Dodaj komentarz

Rijeka Crnojevića Czarnogóra. Atrakcja widokowa

Rijeka Crnojevića Czarnogóra

Rijeka Crnojevića Czarnogóra to także jeden z ciekawszych widoków na Bałkanach.

Rijeka Crnojevića Czarnogóra

 
Rijeka Crnojevića leży niedaleko Cetinje, starej stolicy tego państwa.
 
Rzeka bierze swój początek kilka kilometrów wcześniej, u podnóża stromego masywu oddzielającego m.in. jezioro Szkoderskie od Adriatyku.
 
 

Najpierw zajedź do wsi

Po drodze rzeka mija miejscowość o tej samej nazwie. Ozdobą wsi jest stary, osmański most i ładna zabudowa, echo dawnych, dobrych czasów, gdy przez wieś przebiegał szlak handlowy Cetinje – Virpazar.
Dwa kilometry od wsi w stronę źródła rzeki godna uwagi jest jeszcze jedna atrakcja – Obodska Pecina. Pierwsze sto metrów jest dosyć łatwe w eksploracji. Potem trzeba mieć już latarki i lepszy sprzęt speleologiczny.
 

Rijeka Crnojevića Czarnogóra

 
 
 
Nazwa rzeki bierze się od Iwana Crnojevića (Iwana Czarnego) – średniowiecznego księcia czarnogórskiego państewka zwanego Zetą. LINK.
 

Rijeka Crnojevića Czarnogóra

 
 
 
Dwa kilometry od wsi na wschód znajduje się zakole słynne zakole rzeki. Na dole teren jest podmokły, rzeka powoli przechodzi w jezioro Szkoderskie. Zdecydowanie najładniejsze światło do zdjęć jest o świcie i późnym popołudniem. W południe trzeba niestety fotografować pod światło. 🙁
Punkt ten nazywa się Pavlova Strana (LINK). Chociaż tak prawdę pisząc, widoki na rzekę ma się przez kilkaset metrów. Gorzej jest tylko z bezpiecznym zaparkowaniem auta, po prostu nie ma gdzie tego zrobić.
 
 
 

pavlova strana

 

Rijeka Crnojevića Czarnogóra – jak dojechać

Do punktu widokowego najlepiej zjechać z drogi M32 Budva – Podgorica. Do wyboru są dwie drogi.
 
Jedna, bliższa z Cetinje, skręca się w osadzie Donji Ulići – Доњи Улићи.
 
Druga – kilka kilometrów dalej jadąc od Cetinje, skręcić trzeba w prawo przed wsią Meterizi (Метериз). Do punktu widokowego prowadzą brązowe drogowskazy LINK. Asfalt jest bardzo wąski, krzaki zarastają drogę, jest sporo serpentyn. I może właśnie dlatego ta droga najbardziej mi się spodobała. Mijanka z osobówką była dodatkową atrakcją. Drugą było kończące się paliwo. Samochód jadąc pod stromizny chlał ropę jak chłop wodę na kacu po weselu, ale resztką kropel udało się dotrzeć do stacji paliwowej :))))
Dlatego tą drogą lepiej nie wracać! Ciasno! Dziurawo!
 
burek na śniadanie
Więcej o Serbii i jej muzyce w mojej książce „Burek na śniadanie”. OPISGDZIE KUPIĆ?
 

Opublikowano Dodaj komentarz

Serbia ceny paliwa 2017, Serbia autostrady

serbia ceny paliwa

Serbia ceny paliwa 2017
Serbia ceny paliwa 2017 – jak wygląda sytuacja? 

Ceny na serbskich autostradach niewiele się różnią od stacji położonych na uboczu. Litr diesla, czyli „evro dizel” to niecałe 150 dinarów. Wychodzi trochę drożej niż w Polsce, bo 5,25zł za litr. Zazwyczaj było odwrotnie, to ceny paliwa w Serbii były niższe, no ale zobaczymy, czy sytuacja się nie wyrówna, bo nasza obecna władza zaczyna kombinować z nowymi podatkami paliwowymi.
Serbia ceny paliwa 2017 i przelicznik dinarów na złotówki: LINK

Serbia ceny paliwa 2017
Tak wygląda bilet na serbską autostradę.

Autostrady w Serbii są płatne. Płaci się na bramkach, można kartą (kartica), gotówką (gotovina), w euro (wtedy stosowany jest mniej opłacalny dla nas przelicznik). Przy wjeździe na bramki naciska się guzik, z którego wyskakuje bilecik.
Przejazd odcinkiem Belgrad – Niš kosztuje dla samochodów osobowych (klasa I) 800 dinarów, czyli 28 złotych. To najdłuższy płatny odcinek.
Najdłuższa serbska autostrada liczy sobie 584 kilometry i i biegnie z północy od granicy z Węgrami (Horgoš) do granicy z Macedonią (Preševo). Póki co brakuje na tej trasie 11 km autostradowej obwodnicy Belgradu.
Belgrad ma także autostradowe A3 połączenie z Chorwacją. Trasa ta ma 94 kilometry.
Cennik autostrad w Serbii – LINK.
Informacje o utrudnieniach w ruchu – LINK.
burek na śniadanie
Tutaj można kupić książkę mojego autorstwa o Serbii LINK
I krótki opis: LINK
Opublikowano Dodaj komentarz

Czarnogóra ceny w restauracjach 2017. Dlaczego euro?

Czarnogóra ceny w restauracjach 2017

Czarnogóra ceny w restauracjach 2017
Czarnogóra ceny w restauracjach 2017

Czarnogóra ceny w restauracjach 2017

Świeżutkie, cieplutkie ceny z Czarnogóry z typowej restauracji „Galeb” w Buljaricy. Ceny w euro. Średnia krajowa nadmorska. Lokal wyśmienity. Kelnerka Dragana super miła i uśmiechnięta. Polecam! Lokal leży zaraz przy skrzyżowaniu głównej drogi z wjazdową do wsi.
Dlaczego w Czarnogórze ceny są w euro?
Czarnogóra już od wielu lat używa euro jako swojej waluty krajowej, chociaż oczywiście nie jest członkiem strefy tego pieniądza.
Najpierw był jednak rok 1999, drugi dzień listopada. Czarnogóra była wtedy ostatnim, oprócz Serbii rzecz jasna, członkiem Federacyjnej Republiki Jugosławii. W ten oto dzień władze krajowe uznały za równoprawną walutę – obok federacyjnego dinara – także niemiecką markę.
– To było jednostronne i ryzykowne posunięcie – Belgrad oczywiście nie znał szczegółów i był zdecydowanie przeciwny takiemu projektowi – mówił dla BBC ówczesny minister finansów Czarnogóry – Miroslav Ivanišević.
W 2002 roku Czarnogóra przeszła na euro razem z pozostałymi państwami Unii Europejskiej.
Przejście na markę wynikało głównie z panującej po nalotach NATO inflacji. Rząd centralny w Belgradzie dodrukowywał dinary, a Podgorica mogła się temu jedynie przyglądać. No chyba żeby zmieniła walutę w swojej części federacji…
Czarnogóra ceny w restauracjach 2017 i opinie o lokalu „Galeb”: LINK

burek na śniadanie

Opis mojej książki o Serbii. LINK. Jak wygląda obecnie to państwo? Dlaczego zasługuje na odwiedziny?

Gdzie kupić tę książkę? CENEO

Opublikowano Dodaj komentarz

Czarnogóra ceny paliwa 2017. Droga do euro.

Czarnogóra ceny paliwa 2017

Czarnogóra ceny paliwa 2017 kształtują się podobnie jak w Polsce.

Czarnogóra ceny paliwa 2017

Ceny z końca czerwca 2017. Na innych stacjach wiele się nie różnią. Na zdjęciu stacja w Cetinje. Oczywiście wszystko w euro.

W poprzednim poście LINK pisałem, że w Czarnogórze obowiązuje euro, a do 2002 roku była to niemiecka marka. Kontynuując ten temat, chciałbym napisać, jak wyglądało od strony technicznej wprowadzenie marki do obiegu.

Z pomocą Bundesbanku, niemieckiego banku centralnego, Czarnogóra rozpoczęła operację „udomowienia” niemieckiej marki. Co godne uwagi – całą operację strony przeprowadziły z powietrza, samolotem.

–  Samolot miał ładunek 34 ton. Pieniądze musiały zostać wymienione na odpowiadającą nam strukturę nominałów. Było w nim dużo monet jednomarkowych i drobnych fenigów wspomina dla BBC ówczesny minister Finansów Miroslav Ivanišević.

Samolot z markami wylądował w chorwackim Dubrowniku, bo lotnisko w Podgoricy zablokowały wojska jugosłowiańskie.

–  Granicę też kontrolowały wojska federacyjne, ale jakoś nam się udało – pieniądze przetransportowały ciężarówki, które normalnie jeżdżą z bananami – mówi Ivanisevic w wywiadzie dla BBC.

Były to pierwsze pieniądze potrzebne do uruchomienia systemu. To z nich rząd wypłacił pierwszą pulę pensji i emerytur.

Po roku równoległego używania marki i dinara Podgorica zdecydowała się na używanie wyłączne niemieckiej waluty.

Euro jest obecnie także oficjalną walutą w Kosowie.

Czarnogóra ceny paliwa 2017 – jak kształtują się ceny paliwa w Serbii?